• Тәуекел лимитіне кіріспе

• Тәуекел лимиті туралы ақпаратты көру жолы

• Тәуекел лимитін автоматты реттеу қалай жұмыс істейді?

• Тәуекел лимитінің тиімді позициясының мәнін есептеу

• Тәуекел параметрін реттеу бойынша платформа ережелері

Тәуекел лимитіне кіріспе

Динамикалық левередж тұжырымдамасы Bybit-тің тәуекел лимиті жүйесінде шешуші рөл атқарады. Бұл дегеніміз, трейдерлер үлкенірек саудашарт мәндерін ұстанатындықтан, максимал рұқсат етілген левередж төмендейді. Қарапайым тілмен айтқанда, бастапқы маржа талабы саудашарт құны белгілі бір деңгейге көтерілген сайын тұрақты пайызбен біртіндеп артады. Әрбір сауда жұбының өзіндік минимал маржасының базалық мөлшерлемесі бар және маржа талаптары тәуекел лимитінің өзгеруіне жауап ретінде бейімделеді.

Тәуекел лимиті - трейдерлердің тәуекелдерге ұшырауын шектеуге арналған тәуекелдерді басқарудың маңызды құралы. Жоғары құбылмалы нарықтарда жоғары левережі бар елеулі позициялар жойылғаннан кейін саудашарт бойынша елеулі шығындарға әкелуі мүмкін. Шарт бойынша шығындар позиция банкроттық бағасынан төмен жойылған кезде орын алады. Егер сақтандыру қоры бұл шығындарды толық өтей алмаса, ол автоматты делевереждеу (ADL) жүйесін іске қосады. Жоғары левереджі бар ірі позициялар биржадағы басқа трейдерлер үшін ADL тәуекелін арттырады. ADL іске қосу қаупін азайту үшін Bybit барлық сауда аккаунттарына олардың жалпы саудашарт құнына негізделген тәуекел лимиттерін орнатады.

Позиция құны ұлғайған сайын, жүйе позиция құны мен белсенді ордер құнына негізделген пайдаланушының тәуекел лимитін автоматты түрде реттейді. Демек, минимал маржа мен бастапқы маржа талаптары да сәйкесінше өзгереді. Пайдаланушылардың белсенді ордерлері немесе позициялары болмаған жағдайларда, тәуекел лимиті ең төменгі деңгейге әдепкі түрде түседі. 

Bybit тәуекел лимиті жоғары трейдерлер үшін ликвидацияға ұшыраған жағдайда сатылы ликвидация процесін қолданады. Ол тәуекел лимиті деңгейлерін ең төменгі мүмкін деңгейге дейін төмендетуге ұмтыла отырып, минимал маржа деңгейін автоматты түрде төмендетеді. Бұл тәсіл трейдер позициясының дереу толық ликвидациясына жол бермейді. 

Ликвидация процесі туралы толығырақ ақпарат алу үшін төмендегі арнайы нұсқаулықтарымызға өтіңіз: 

• Стандартты аккаунт: Деривативтермен сауда жасау кезіндегі ликвидация процесі (стандартты аккаунт)

• Бірыңғай сауда аккаунты: Ликвидация процесі (бірыңғай сауда аккаунты)

Тәуекел лимиті туралы ақпаратты көру жолы

Барлық сауда жұптары үшін тәуекел лимиті туралы ақпаратты көру үшін деривативтер туралы ақпарат → Деривативтермен сауда жасау ережелері → Маржа деректерін басуға немесе осы бетке кіруге болады.

Көргіңіз келетін сауда жұбын таңдаңыз, сонда сіз тәуекел лимиті туралы толық ақпаратты көре аласыз. 

Тәуекел лимиті туралы ақпарат тек оқшауланған және кросс маржа режиміне қатысты екенін ескеріңіз. Бірыңғай сауда аккаунтындағы портфельдік маржа бойынша трейдерлер тәуекел лимитін реттей алмайды немесе көре алмайды, өйткені портфельдік маржадағы тәуекел бірыңғай сауда аккаунтындағы жалпы портфель негізінде есептеледі.

Тәуекел лимитін автоматты реттеу қалай жұмыс істейді?

Сіз таңдаған левередж ашуға болатын максимал мүмкін позиция құнын анықтайды. Тәуекел лимитінің деңгейлерін автоматты реттеу левереджді тікелей өзгертпейді. Оның орнына ол ең үлкен позиция мәнінің рұқсат етілген ауқымында тәуекел лимиті деңгейлерін динамикалық түрде арттырады немесе азайтады. Бұл түзету сіздің әрбір ашық белсенді ордеріңіз бен позицияларыңызға негізделеді, бұл сіздің позицияңыздың аккаунт қауіпсіздігін сақтай отырып, ең қолайлы тәуекел лимиті деңгейіне сәйкес келуін қамтамасыз етеді.

Ескерту: Жүйе жедел ликвидация басталмайтындығына көз жеткізу үшін тәуекел лимиті деңгейін автоматты реттемес бұрын сынақтық есептеуді жүргізеді. Тәуекелдің шектік деңгейін түзетуге байланысты жедел ликвидациясы орын алса, тәуекел лимиті деңгейі өзгеріссіз қалады.

Мысалы

BTCUSDT саудашартының левережін 90x етіп орнатқан Бауыржанды қарастырайық. Тәуекел лимитінің деңгей кестесіне сәйкес 90x левередж үшін рұқсат етілген позицияның максимал құны - 2,6 млн.

Бауыржан қазіргі уақытта құны 1 миллион болатын BTCUSDT саудашарттарында лонг позициясына ие делік. Енді Бауыржан BTCUSDT келісімшарттарында 1 миллионға қосымша лонг ордерін жасады, тәуекел лимитінің деңгейі бірінші деңгейден екінші деңгейге ауысады.

Дегенмен, егер Бауыржан BTCUSDT саудашарттарында 1 миллионға тағы бір лонг ордерін беруге әрекет жасаса, жүйе ордерді бұғаттайды. Бұл позициялар мен белсенді ордерлердегі 3 миллионның жалпы құны 90x максимал рұқсат етілген позиция құны миллионнан асатындықтан орын алады. Егер Бауыржан 2,6 миллионнан асатын позицияны ашқысы келсе, ол левереджді ең көбі 80 есеге дейін қолмен азайтуы керек. Бұл түзету ең жоғары рұқсат етілген позиция құнын 3,2 миллионға дейін арттырады.

Тәуекел лимитінің тиімді позициясының мәнін есептеу

Бір жақты позиция режімі үшін:

Тиімді позиция мәні = Макс (Лонг ашық позициясының мәні + Лонг ордерінің мәні, Шорт ашық позициясының мәні + Шорт ордерінің мәні)

Мысалдар:

1. Егер Бауыржан орташа кіру бағасы 40 000$ болатын 1 BTCUSDT лонг позициясына ие болса және бір уақытта 30 000$ ордер бағасымен 0,5 BTC лонг ордері болса, тәуекелдің шекті мәні Макс (40 000 + 15 000) = 55 000$ ретінде есептеледі.

2. Егер Бауыржан орташа кіру бағасы 40 000$ болатын 1 BTC BTCUSDT лонг позициясына ин болса, сонымен қатар 30 000$ ордер бағасы бар 0,5 BTC лонг ордері және 50 000$ ордер бағасы бар 3 BTC шорт ордері болса. Тәуекел лимитінің мәнінің есептелуі “Макс (40 000 + 15 000, 150 000) = 150 000$” болады.

Хедждеу (екі жақты) позициясының режімі үшін:

Тиімді позиция мәні = Макс (Лонг ашық позицияның мәні + Лонг ашық ордерінің мәні, Шорт ашық позицияның мәні + Қысқа ашық ордерінің мәні)

Мысалдар:

1. Егер Бауыржан орташа кіру бағасы 40 000$ болатын 1 BTC BTCUSDT лонг позициясына ие болса және бір уақытта 30 000$ ордер бағасы бар 0,5 BTC лонг ордері және BTCUSDT саудашарттарында 50 000$ ордер бағасы бар 1 BTC жабу лонг ордері болса, тәуекел шекті мән максимум (40 000 + 15 000) = 55 000$ ретінде есептеледі.

2. Егер Бауыржан BTCUSDT саудашарттарында орташа кіру бағасы 40 000$-мен 1 BTC лонг позициясын және BTCUSDT саудашарттарында орташа кіру бағасы 50 000$ болатын 1 BTC шорт позициясын ұстаса, бір уақытта 30 000$ лонг ашық ордер бағасымен 0,5 BTC, 1 BTC-мен BTCUSDT саудашарттарында 60 000$ шорт ашық ордерінің бағасымен тәуекелдің лимиттік мәні “Максимум (40 000 + 15 000, 50 000 + 60 000) = 110 000$” ретінде есептеледі.

Тәуекел параметрін реттеу бойынша платформа ережелері

Bybit нарық өтімділігінің күнделікті бағалауын жүргізеді. Нарықта елеулі өзгерістер болған кезде, тәуекел лимитіне түзетулер енгізілуі мүмкін және төменде көрсетілген тәуекелдің нақты параметрлері әсер етеді:

• Бастапқы маржа мөлшерлемесі (IMR)

• Минимал маржа мөлшерлемесі (MMR)

• Рұқсат етілген максимал левередж

• Позиция лимиті

Тәуекелдің жаңа параметрлеріне кез келген түзетулер жасалмас бұрын, Bybit пайдаланушыларға хабарландырулар арқылы алдын ала ескертеді және эл.пошта арқылы хабарлау арқылы позициялары бар пайдаланушыларға хабарласады. Түзету кезінде жүйе аккаунтыңыздағы тәуекелдерді сынақтық есептеуін жүргізеді. Түзетуден кейінгі тәуекел төмен деп есептелсе, жүйе сіздің аккаунтыңызға жаңа түзетуді енгізеді. Нәтижесінде позицияңызға қойылатын маржа талаптары өзгеруі мүмкін.

Жүйе түзетуден кейінгі тәуекел жоғары деп есептесе, жаңа тәуекел параметрлері аккаунтыңызға бірден қолданылмайды. Бұл жағдайда 10 күндік өтпелі кезең беріледі, оның барысында сізге тек “Reduce-only” ордерін орналастыруға немесе қарастырылып отырған нақты сауда жұбы үшін ордерлерді жоюға рұқсат беріледі. Сіз жаңа нарықтарды орналастыра алмайсыз немесе позиция өлшемін арттыратын ордерлерді жаңа тәуекел лимиті деңгейіне сәйкес келу үшін тіркелгіңізге немесе позицияңызға қосымша маржа қоспайынша шектей алмайсыз (шартты ордерлер өзгермейді). Кез келген бұрыннан бар ордерлер сақталады.

10 күндік өтпелі кезең аяқталғанда, жүйе жаңа тәуекел параметрлерін сауда жұбына автоматты түрде қолданады, бұл сізге позицияларды қайтадан ашуға мүмкіндік береді. Дегенмен, сіздің жағдайыңыз түзетуден кейін ликвидация қаупіне ұшырауы мүмкін екенін ескеріңіз. Сондықтан қандай да бір ықтимал ликвидация тәуекелін азайта отырып, 10 күндік өтпелі кезең ішінде жаңа тәуекел параметрлеріне сәйкестендіру үшін қосымша қаражат аудару арқылы позицияңызды немесе аккаунтыңыздағы тәуекелдерді басқару ұсынылады. 

Жоғарыда көрсетілген шараларды қабылдап қойсаңыз, шектеулерді алып тастау үшін «Шектеуді алып тастау» батырмасын басып көруге болады.  

Ескертулер:

— Тәуекел параметрлері реттелгенде, ол сауда боты, TWAP, Webhook сигнал саудасы және т.б. сияқты сауда құралдары арқылы орындалатын сауда стратегияларыңызға әсер етуі мүмкін. Егер сізде маржа жеткіліксіз болса, жаңа ордерлер жасалмайды. Деривативтер немесе бірыңғай сауда аккаунтына көбірек қаражат салуға немесе аударуға немесе стратегияларды қалпына келтіруге болады.

— Егер сізде позиция немесе белсенді ордерлер болмаса және қолданыстағы левереж рұқсат етілген жаңадан түзетілген максимал левережден жоғары болса, ордер жасауды шектейтін қате туралы хабарламаға тап болуыңыз мүмкін. Рұқсат етілген максимал левережбен түзету үшін левережді қолмен түзетіңіз. 

— 10 күндік өтпелі кезең ішінде: 

1. TWAP, ілесу ордері, Webhook немесе Iceberg ордерлері сияқты кез келген іске қосу стратегиялары тоқтатылмайды, бірақ тек азайтуға арналған ордер жасалады. Кез келген ашық ордерлер 10 күндік өтпелі кезең біткенше қабылданбайды. 

2. Сауда боты бар мерзімсіз позициялар жабылмайды және жаңа ордерлер жасалмайды. Бот жойылмайды. Ботты 10 күндік өтпелі кезең ішінде қолмен тоқтату немесе 10 күндік өтпелі кезең аяқталған кезде жаңа тәуекел параметрлерімен сәйкестендіру үшін ботқа көбірек инвестиция жасау ұсынылады.

— Тәуекел параметрлерін түзетуден кейін аккаунт тәуекелінің төмен деңгейін анықтау критерийлері келесідей:

• Стандартты аккаунт:

Лонг позициясы: (Тәуекел лимитінің жаңа ережесі бойынша позиция ликвидациясының бағасы × 0,75 + 0,25 × Орташа кіру бағасы) < Қазіргі нарық бағасы.

Шорт позициялары: (Тәуекел лимитінің жаңа ережесі бойынша позиция ликвидациясының бағасы × 0,75 + 0,25 × Орташа кіру бағасы) > Қазіргі нарық бағасы.

• Бірыңғай сауда аккаунты: 

Жаңа тәуекел лимитіне сәйкес, аккаунттың минимал маржа мөлшерлемесі < 75%

— Қате туралы хабарламаны қалай шешуге болады: Ордер орындалған кезде күтілетін позицияның мәні тәуекел лимитінен асады